Armoede anno 2020

Bij het woord ‘armoede’ krijgen veel mensen een beeld in hun hoofd van kapotte kleren en weinig eten. Sommige mensen vinden het zielig; anderen vinden dat het een kwestie is van ‘eigen schuld’. Armoede is echter complex en vaak onzichtbaar. Men schaamt zich ervoor en is bang voor de reacties als anderen het merken.

Armoedegrens

Wat is dat eigenlijk? Hierbij gaan we uit van het inkomen dat iemand nodig heeft om te kunnen voorzien in de basisbehoeften zoals kleding, goed drinkwater, voldoende voedsel, goede huisvesting, goed onderwijs en goede gezondheidszorg. Bij een inkomen gelijk aan de armoedegrens gaat het inkomen geheel op aan noodzakelijke uitgaven en hou je dus niks over voor ‘extra’s’. En daarmee bedoelen we geen leuke snoepreisjes of luxe etentjes, maar dingen als cadeautjes met verjaardagen of een nieuwe fiets voor je kinderen.

Verborgen voor de omgeving

Het is moeilijk wanneer vrienden voorstellen om weer eens gezellig uit eten te gaan samen en jij alleen maar in paniek kan denken hoe je daar onderuit kan komen zonder gezichtsverlies. En hoe verklaar je dat je alweer niet mee kan naar de bioscoop met collega’s. Wat geef je als verjaarscadeau aan de buurvrouw wanneer je nog maar tien euro in je portemonnee hebt voor boodschappen? Dit zijn dagelijkse dilemma's voor mensen die in armoede leven. De schaamte is bijna net zo erg als de financiële zorgen zelf.

Eigen schuld?

Waarom kan de ene persoon drie keer per jaar op vakantie, terwijl de ander blij is als aan het eind van de maand de huur of hypotheek weer is betaald? De oorzaken van armoede zijn divers. Om te beginnen is het belangrijk dat ‘omgaan met geld’ geen aangeboren eigenschap is. Dit moet geleerd worden. Inzicht hebben in je inkomsten en je uitgaven, sparen en plannen is niet voor iedereen even makkelijk. 

• Veel mensen redden zich door in ieder geval geen risicovolle uitgaven te doen, maar ook zij kunnen in de problemen raken na een onverwachte tegenslag. Denk bijvoorbeeld aan langdurige ziekte of plotselinge werkloosheid. 
• In Nederland is daarnaast het probleem dat steeds meer dure luxe-artikelen eenvoudig op afbetaling gekocht kunnen worden tegen flinke rentes. Steeds vaker leidt dit tot problemen wanneer een of meerdere betalingen gemist worden en de terug te betalen bedragen steeds hoger worden. 
• Tot slot leven in ons land ook veel zelfstandig ondernemers in armoede. Tijdens de financiële crisis zijn velen van hen veel geld kwijtgeraakt en zijn ze inmiddels al jaren bezig hun schulden af te betalen in plaats van winst te maken.
• Een kleine groep mensen is door psychische problemen of verslaving in de problemen geraakt. Hun problematiek is echter wel van een andere orde en armoede is voor hen eigenlijk meer een bijkomend - dan het werkelijke probleem.

Hulp en begrip

Omdat mensen zich zo schamen voor hun situatie en ook niet goed weten waar ze hulp kunnen krijgen, is de situatie meestal al behoorlijk ingewikkeld geworden voor er daadwerkelijk hulp is. En zelfs wanneer men uiteindelijk met een schuldhulpverlener in contact komt, is er nog steeds het gevoel overweldigd te worden door de grootte van het probleem en alle vragen en opdrachten die je op je af krijgt. Vaak zijn schuldhulpverleners juristen of financieel planners en kunnen zij niet helpen met de achterliggende oorzaak van het probleem. Ze pakken het probleem heel zakelijk aan en missen een stukje empathie. 

Toch is hulp ontzettend belangrijk. En liever vroeger dan later. Heb jij schulden en zie je er zelf geen oplossing voor, kom dan bij ons langs voor een gesprek. Wij kunnen je aanhoren en je doorverwijzen naar een budgetcoach of schuldhulpverlener.